Vatnslásinn eða „hitastillirinn“ er einn af meginþáttum kælikerfis bílvélarinnar, sem stjórnar flæði kælivökva milli vatnskassans og vélarinnar.

image

Hvernig virkar vatnslásinn?

Þegar kælivökvi flæðir í gegnum vélina tekur hann til sín umframhita. Þegar kælivökvinn fer úr vélinni fer hann í vatnskassann, þar sem umframhitinn er fjarlægður. Hann stoppar síðan á nokkrum stöðum í viðbót á leið sinni í gegnum kælikerfið og endar aftur í vélinni.

image

Vatnslásinn er í grundvallaratriðum loki á milli vélarinnar og vatnskassans.

Þegar kælivökvinn í vélinni verður of heitur opnast þessi loki og lætur hann fara í vatnskassann þar sem hann kólnar. Ef það er ekki hitað, helst vatnslásinn lokaður, sem gerir kælivökvanum kleift að halda áfram að streyma inni í blokkinni, og einnig til miðstöðvarinnar sem nær fyrr að hita innanrými bílsins.

Þegar hitinn minnkar dregst efnið aftur saman og færir lokann aftur í venjulega lokaða stöðu.

Eins og þú gætir hafa giskað á mun vél sem keyrir á mjög heitum kælivökva ekki geta kólnað niður, sem þýðir að hún er í hættu á að ofhitna. Við skulum nú líta á nokkur af algengustu merkjunum sem benda til þess að vatnslásinn þurfi athygli og skoðunar (og jafnvel útskiptingar).

Hver eru einkenni bilaðs vatnsláss?

Léleg afköst vélarinnar

Það er nákvæmlega þannig sem þetta virkar fyrir bílinn líka. Ef vatnslásinn virkar ekki rétt getur vélin ekki kælt sig niður. Þegar þetta gerist muntu taka eftir minnkandi afköstum vélarinnar þar sem hún á erfitt með að halda aflinu.

Eitt af augljósari merkjunum um að eitthvað inni í kælikerfinu sé bilað er aukin eyðsla eldsneytis.

image

Vél ofhitnar/ hitnar of lítið

Ef vatnslásinn er fastur í opinni stöðu mun kælivökvinn flæða stöðugt. Þetta getur komið í veg fyrir að vélin nái ákjósanlegum vinnuhita sem dregur úr atriðum eins og vélarafli og sparneytni.

Hin hliðin á málinu er vél sem er að ofhitna, sem getur verið alvarlegt mál. Þetta gerist þegar vatnslásinn festist lokaður og leyfir ekki heitum kælivökvanum að kólna í vatnskassanum.

Þegar þetta er skilið eftir ómeðhöndlað of lengi getur það valdið raunverulegum skaða á vélinni.

Breytilegt hitastig vélarinnar

Hitaviðvörunarljós

image

Hitamælirinn er eitt af aðaltækjunum sem sjá um að sýna þér hitastigið inni í vélinni, ef vatnslásinn virkar ekki, þá mun mælirinn enda utan þess sviðs sem hann ætti að vera, og það kviknar oft á rauðu viðvörunarljósi með merki hitamælis (eins og hér á myndinni)  til að vara enn frekar við þessu ástandi.

Annað hitatengt einkenni eru miklar sveiflur í hitamælinum. Ef þú tekur eftir því að mælirinn fer oft úr heitu í kalt (eða öfugt) getur það verið vegna bilaðs vatnsláss.

image

Grænn (appelsínugulur eða rauður) kælivökvi lekur á jörðina

Annað merki um að vatnslásinn sé bilaður er ef þú sérð appelsínugula eða græna vökvapolla undir bílnum. Þegar lokinn leyfir ekki vökva að flæða út úr vélinni getur það valdið skemmdum á slöngum/hosunum í kring, sem veldur því að þær leki.

Hvernig athugarðu vatnslásinn?

image

Sem betur fer er það frekar einfalt að athuga vatnslásinn.

Fyrst skaltu ræsa vélina og láta hana ganga í lausagangi í eina eða tvær mínútur. Eftir það skaltu opna vélarhlífina og líta inn til að sjá hvort kælivökvi flæði.

Á þessum tímapunkti ætti vélin ekki að vera nógu heit til að kælivökvi sé nauðsynlegur, svo hann ætti ekki að flæða. Ef það gerist, er vatnslásinn líklega fastur opinn.

Hinn möguleikinn er að lokinn sé fastur lokaður.

Til að athuga þetta skaltu láta vélina hitna aðeins meira þar til hún hefur náð kjörhitastigi, athugaðu síðan hvort einhver kælivökvi flæðir. Ef það er ekki, ætti það að passa við hækkandi hitastig sem sýnt er á mælaborðinu.

Hvort sem er bendir til þess að þú þurfir nýjan vatnslás. Það fer eftir því hversu klár þú ert undir húddinu á bíl, þú gætir kannski skipt um það sjálfur fyrir á alls ekki svo háa fjárhæð. Annars mun verkstæði sjá um það fyrir þig.

image

Með lítilli stærð fylgir mikil ábyrgð

Fyrir utan stærðina hefur vatnslásinn í bílnum mikilvægu starfi að gegna. Ef hann virkar ekki eins og hann ætti að gera og þú hunsar einkennin sem benda til þess, muntu að lokum enda með stóran viðgerðarreikning (sem skiptir máli).

(byggt á grein á vef AutoChimps og eigin upplýsingum)

Við reynsluökum bílum, tökum viðtöl, skrifum greinar og fjöllum um bíla á óhlutdrægan hátt. Umferð, öryggi, vegir, tryggingamál og allt annað sem tengist bílum og umferð. www.bilablogg.is