Þegar umferðarljósin komu til Íslands
Þriðjudaginn 25. október 1949 birtist eftirfarandi frétt í Morgunblaðinu:
Byrjað að vinna við uppsetningu umferðarljósanna
Fyrstu umferðarljósin á Íslandi voru staðsett á gatnamótum Austurstrætis og Pósthússtrætis, en þau voru tekin í notkun 2. nóvember árið 1949. Það reyndist erfitt að finna myndir af þessum fyrstu umferðarljósum í Reykjavík. En þessi mynd birtist á Facebook-vefsvæði Lögreglunnar í Reykjavík þar sem varið var að minnast þessara tímamóta. Myndin er frá Reykjavíkurborg og sýnir uppsetninguna í nóvember 1949.
Ljósin tekin í notkun
Laugardaginn 5. nóvember 1949 kemur frétt í Morgunblaðinu með fyrirsögninni:
Umferðarljós auka öryggið
Í fréttinni kemur einnig fram að lögreglustjóri hafi lagt mikla áherslu á hið stórlega aukna umferðaröryggi sem umferðarljósin hefðu í för með sér.
Athyglisvert er að virkni ljósanna er vandlega útskýrð fyrir lesendum Morgunblaðsins þennan dag, enda var þetta nýjung í umferðinni:
Með fréttinni í Morgunblaðinu þennan dag í nóvember 1949 birtist þessi teikning með eftirfarandi texta: ÞETTA er teikning af þeirri gerð umferðarljósa, sem sett hafa verið upp við fjögur fjölförnustu gatnamót bæjarins. — Efsta ljósið í merkinu, sem er rautt, eins og teikningin ber með sér, táknar stöðvun allrar umferðar, sem á það stefnir. — Gula ljósið táknar nokkurs konar millibilsástand, frá því að slokknar á rauða ljósinu og kviknar á því græna og öfugt. — Græna ljósið, sem er neðst í merkinu, táknar: Haldið áfram, en með varúð.
Umferðarljósin þóttu það merk nýjung þarna árið 1949 að þau voru meðal sýningargripa á Reykjavíkursýningunni sem haldin var á sama tíma og fyrstu ljósin voru sett upp í Reykjavík og tískusýningarstúlkur höfðu stillt sér upp fyrir ljósmyndara Morgunblaðsins.
Liðlega 72 ár frá fyrstu ljósunum í Reykjavík
Í dag eru liðin liðlega 72 ár frá því fyrstu umferðarljósin voru tekin í notkun á Íslandi en þau voru staðsett á gatnamótum Austurstrætis og Pósthússtrætis, og voru tekin í notkun árið 1949. Í beinu framhaldi komu svo ljós á þrenn önnur gatnamót í miðbæ Reykjavíkur; við Lækjartorg, á Laugavegi við Ingólfsstræti og Skólavörðustíg.
„Uppi var fótur og fit á Pósthússtrætishorninu“
„Það var uppi fótur og fit á Pósthússtrætishorninu skömmu fyrir hádegið í gærdag, þegar umferðarljósin voru reynd í fyrsta skipti. Vegfarendur námu staðar og sumir horfðu undrandi á nýjungina. Og margir lögðu orð í belg, sögðu sitt álit. Flestir töldu þetta harla gott, aðrir hristu höfuðið og leist auðsýnilega ekki á,“ sagði í Morgunblaðinu 3. nóvember 1949.
Í framhaldi af ljósunum á horni Pósthússtrætis og Austurstrætis voru síðan sett upp umferðarljós við Lækjartorg og á Laugavegi við bæði Ingólfsstræti og Skólavörðustíg, en þetta þótti til mikilla bóta enda höfðu gjarnan myndast umferðarteppur í miðbænum. Í þá daga var bílaeign samt ekki almenn og flestir sem komu í miðbæinn tóku strætó eða voru fótgangandi. Myndin sýnir einmitt gatnamót Pósthússtrætis og Austurstrætis og horft er vestur Austurstrætið. Myndin er frá Reykjavíkurborg og sýnir uppsetninguna í nóvember 1949.
Í fréttum frá þessum tíma kemur fram að ljósin við Skólavörðustíg hafi verið tekin í gagnið þann 8. nóvember og þeir Sigurjón Sigurðsson lögreglustjóri og Einar B. Pálsson verkfræðingur, sem fylgst hafði með uppsetningu ljósanna hafi fylgst vel með þegar þau voru tekin í notkun. Margir vegfarendur hópuðust einnig að.
Voru ljósin talin „hin sanngjörnustu og stöðva engan lengur en bráðnauðsynlegt er til að viðhalda góðri reglu á umferðinni“ eins og segir í frétt Morgunblaðsins.
Var brýnt fyrir öllum ökumönnum að fylgja götuvitunum skilyrðislaust. Undan því voru þó þegnir slökkviliðsbílar, lögreglubílar og bifhjól. Í Vísi sagði: „Annars er mikil prýði að ljósunum, er rökkva tekur, þau setja nýjan og skemmtilegan svip á bæinn, og óhætt er að fullyrða, að menn myndu sakna þeirra, er þau hyrfu“.
Lengi hefur verið reynt að láta umferðarljós í Reykjavík stjórnast af aðvífandi umferð.
Í upphafi var ljósunum stýrt af umferðinni sem kom akandi að þeim. Fyrstu skynjararnir voru litlir gúmmípúðar sem voru felldir niður til hálfs í götuna og þegar bíll ók yfir skapaði það loftþrýsting sem sendi merki til stjórnbúnaðarins. Það má því segja að fyrstu ljósin í Reykjavík hafi þannig verið „loftstýrð“ en þau höfðu hins vegar þann galla að inn á kerfið lak vatn og umhleypingar og frost varð til þess að þessi stjórnbúnaður virkaði ekki alltaf sem skyldi. Litlu gúmmípúðarnir voru fjarlægðir um eða upp úr 1970 og síðan hafa „málmskynjarar“ undir malbikinu séð um það að skynja umferðina og stýra ljósunum þar sem það á við, en miklum hluta umferðarljósa í Reykjavík er stjórnað frá miðlægri stjórnstöð í dag
En „rauði“ og „græni“ kallinn eru komnir til að vera.
Aðrar umfjallanir
Hinn rafknúni Nissan Leaf hefur fengið uppfærslur fyrir árið 2021 með áherslu á aukið öryggi með nýju viðvörunarkerfi fyrir gangandi ökutæki...
Það er engum blöðum um það að fletta að nýliðið ár var vægast sagt sérstakt. María Jóna Magnúsdóttir, framkvæmdastjóri Bílgreinasambandsins, fór ásamt blaðamanni Bílabloggs...
Eitt af því sem bílaspæjarar leggja ríka áherslu á er að gefa ekki upp nákvæmlega hvar þeir fylgjast með prófunarbílunum. Nú er verið að prófa 2022 BMW M3 Touring í brakandi vetrarkulda í Árjepluovve í Lapplandi. Spæjarinn klikkaði á einu skilti en það er nú í lagi!
Ný hönnun á framenda gæti borið framljós og aðra tækni í grillinu sem andlit framtíðar BMW...