Alþjóðleg alþýðuhetja
Hvað eiga VAZ 2101, Premier 118NE, SEAT 124, og Murat 124 sameiginlegt? Eða Zaztava 125, Nasr 125?
Árið 1964 var bíll ársins í Evrópu valinn í fyrsta sinn af (ECOTY fyrir European car of the year) samtökum bílablaðamanna í Evrópu.
Þrem árum síðar hlaut FIAT 124 þann titil.
Í samanburði við bíla nútímans er hann óttalega óspennandi en á þeim tíma þótti hann, eins og við er að búast af sigurvegara, nokkuð nýstárlegur þrátt fyrir ákaflega hefðbundið útlit.
Gormafjöðrun á öllum hornum, alsamhæfðan gírkassa og diskabremsur á öllum hjólum.
Meira að segja rúðuþurrkur með letingja voru nýlunda. Ekkert af þessu var sjálfgefið í venulegum alþýðubílum. Fyrir vikið þótti Fiat 124 hafa afburða aksturseiginleika og var auk þess rúmgóður og þægilegur ferðabíll.
Hvorir tveggja Fiat 124 og Fiat 125 sáust vissulega á íslenskum vegum en útlit þeirra er okkur þó líklega minnisstæðara sem Lada eða Polski Fiat.
Almúgaskýringin, og það sem allir vissu var, að hinir Austur-Evrópsku voru útdauðir Ítalir sem öðlast höfðu framhaldslíf.
Vissulega rétt, en sagan er stærri og flóknari en þetta. Fiat seldi nefnilega framleiðsluréttinn að þessum bílum miklu víðar en til Austur Evrópu. 124 var, auk Sovétríkjanna smíður á Indlandi, í Malasíu, á Spáni, í Búlgaríu, Tyrklandi, Kóreu og Egyptalandi.
Ekki voru allar þessar fjölþjóðlegu útgáfur þó alveg eins þó grunnurinn hafi alltaf verið hinn sami.
Það er sagnfræðileg staðreynd að Volkswagen Bjallan er mest seldi bíll í sögunni. Er þá átt við bíl, sem samfellt var framleiddur á sama grunni.
Það er ekkert að marka þó Toyota Corolla hafi selst í meira magni; ekkert tengir fyrstu útgáfuna við þá núverandi nema nafnið.
En maður spyr sig; á ekki Fiat 124 þennan tiltil skilið ekki síður en, eða jafnvel frekar en Bjallan? Munurinn á Fiat 124 frá 1967 og Premier 118NE frá 2001 er ekki meiri en á Bjöllu frá 1938 og Bjöllu frá 1977.
Mér tókst ekki að finna framleiðslutölur fyrir alla afkomendur Fiat 124 en Sovétmenn (og síðar Rússar) smíðuðu yfir 17 milljónir eintaka.
Ekki þykir mér ósennilegt að allir hinir samanlagt hafi á 50 árum eða svo tekist að skrúfa saman þær 5 milljónir sem þarf til að skáka Bjöllunni, sem var smíðuð í rúmlega 21,5 milljónum eintaka víða um heim.
Megum við kannski kalla Fiat 124 hina alþjóðlegu alþýðuhetju bílaheimsins?
Aðrar umfjallanir
„Verst að það er engin bílasýning í París í ár. Þá gat ég munað síðast þegar við áttum „sprengju“ þar. Árið 2010 þegar Lotus, sem við höfðum ekki búist við svo miklu leikhúsi frá, fyllti næstum...
Brimborg fagnar 100 ára afmæli Mazda með stórsýningu og veglegum afmælistilboðum á fjölmörgum gerðum af Mazda bílum.
Kvöldið sem nýr Ford Bronco var frumsýndur og pöntunarvefurinn opnaður seldust allir First Edition bílarnir upp alls 3500 bílar sem allir fóru á sama kvöldinu...
Margt lítur nokkuð vel út í fjarska en eftir því sem maður kemur nær versnar allt. Þá koma hnökrar og misfellur í ljós. Þess vegna taka sumir af sér gleraugun t.d. á óskiljanlegum málverkasýningum. Hér er Tesla Cybertruck í nærmynd: