Í fyrstu greininni um starf leigubílstjórans var m.a. fjallað um trúnaðinn; hina heilögu skyldu leigubílstjórans gagnvart farþegum og það hvað bílstjórar sjá og heyra í starfi sínu.

Með kaskeiti og fluttu tíðindi

Sveinbjörn hét maður og var Tímóteusson. Árið 1927 gerðist hann bílstjóri, leigubílstjóri sjö árum síðar og árið 1982 birtist viðtal við hann í Morgunblaðinu. Hann hafði frá ýmsu að segja enda mundi hann tímana tvenna! Til dæmis þegar þriggja daga ferð var á milli Akureyrar og Borgarness sem og þegar leigubílstjórar þurftu á lengri ferðum að aka yfir óbrúaðar ár á drossíunum sínum!

Mikið var lagt upp úr að leigubílstjórar væru stéttinni til sóma og óku bílstjórar BSR með kaskeiti á höfði á fyrstu árunum en það lagðist svo af. Hins vegar hefur almenna kurteisin ekki lagst af og gerir vonandi aldrei!

Manni og bíl stolið

Fyrir tæpum sextíu árum brá leigubílstjóra nokkrum verulega þegar hann horfði á eftir bílnum sínum hverfa út í myrkrið. Þetta var í septembermánuði árið 1962. Leigubílstjóri úr Reykjavík hafði ekið fólki á dansleik sem haldinn var í Selfossbíói. Einn farþeginn var verulega slompaður og var bílstjórinn svo vænn að leyfa honum að sofa úr sér vímuna í aftursæti leigubílsins.

Bifreiðin skemmdist furðu lítið, enda er þarna lágt út af veginum.“

Farþegi sem varð stöðugt undarlegri

Því fer fjarri að hægt sé að ráða allt af útliti manna. Geta hinir mestu mannþekkjarar jafnvel staðfest það. Leigubílstjóri hjá Hreyfli sagði árið 1977 blaðamanni Vísis sögu af óútreiknanlegum farþega. Þetta mun hafa verið einhvern tíma upp úr 1950 og hófst sagan þar sem bílstjórinn ók eftir Lækjargötunni:

Ég lét þetta þó afskiptalaust og það var ekki fyrr en upp á Hellisheiði sem mér virkilega brá. Þá bað hann mig um að stöðva bílinn sem ég og gerði. Jafnskjótt og bíllinn stöðvaðist hljóp hann út og fleygði sér niður á fjóra fætur.

Vitaskuld sá ég að ekki var allt með felldu svo ég bað hann um að koma og setjast inn. Hann hegðaði sér ósköp skikkanlega í bílnum, brosti furðulega og ég hélt að hann væri bara að gera grín að mér.

Ekki leið á löngu þar til lögreglan birtist. Þeir þekktu kappann og komu með mér með hann í bæinn aftur. Þetta var þá maður sem sloppið hafði út af Kleppi og stundaði það að strjúka og taka leigubíla hingað og þangað um landið. Maður getur átt von á ýmsu í þessu starfi,“ sagði bílstjórinn um þessa eftirminnilegu ökuferð.  

Kyndugir leigubílstjórar

Það eru þó ekki eingöngu farþegarnir sem geta verið sérstakir. Til eru allnokkrar sögur af kostulegum leigubílstjórum! Byrjum á „trúboðanum“ en fjallað var um hann í Helgarpóstinum sumarið 1983.

Á þeim tíma voru í Keflavík tvær leigubílastöðvar: Aðalstöðin og Ökuleiðir. „Mikill rígur og samkeppni er milli þessara tveggja stöðva en nú virðist önnur þeirra vera komin með fjölbreyttari þjónustu en hin. Á annarri þeirra vinnur nefnilega leigubílstjóri sem gengur undir nafninu „trúboðinn“. Hann tekur að sér að biðja fyrir syndugum sálum og þá ekki síst Ameríkönum á Vellinum en mikil samkeppni er milli stöðvanna um túra á Vellinum og hafa þær báðar stöðvar þar.

Þar að auki er hann með söfnunarbauka í bílnum til styrktar börnum í þróunarlöndunum en enginn veit þó með vissu hvert þeir peningar renna.“ Svo mörg voru þau orð í Helgarpóstinum um „trúboðann“. Rámar lesendur í eitthvað þessu líkt? Endilega sendið undirritaðri tölvupóst á malin@bilablogg.is.

Varasamt að vera í spreng

Stundum er það hjartað sem hvetur fólk til dáða og stundum rekur það menn til athafna verði þeim virkilega mál. Hvort tveggja kemur við sögu hér. Óþreyjufullt hjarta og knýjandi þörf mannslíkamans til að létta á sér.

Vitna ég hér í frásögn Tímans:

Bílstjórinn, sem eðli máls samkvæmt, var töluvert léttari á sér, beið þar til bíl bar að. Fékk hann far til Hveragerðis og því næst far með öðrum til Selfoss. „Þegar á Selfoss kom, sá bílstjórinn bifreið sína óskaddaða úti fyrir Tryggvaskála, en farþegann var hvergi að sjá.

Var fátt um kveðjur hjá þeim, en sættir tókust þó, áður en málið gekk lengra. Gaf farþeginn þá skýringu að honum hefði leiðst biðin á heiðinni. Óþreyja hjartans knúið hann til að hraða svo ferðum sínum, að hann settist sjálfur undir stýri og ók á fund vinu sinnar.“

Hrákablautar hóstagusur og fleira vont

Auðvitað getur komið upp sú staða að menn fái alveg nóg. Líka þolinmóðustu leigubílstjórar. Þá er gott að skrifa bréf. Það gerði leigubílstjóri nokkur árið 1962. Hann skrifaði Velvakanda bréf í stað þess, vonandi, að láta köpuryrði og formælingar dynja á farþegum sínum. Eftirfarandi birtist í Morgunblaðinu vorið 1962:

Að segja að „þú“ við ókunnugan mann þýðir ekki það, að farþeginn sé alþýðlegur, heldur einfaldlega að hann sé dóni.

Ótrúlega margir Íslendingar kunna ekki þá list að setja lófann fyrir munninn eða hósta út um gluggann þegar þeir þurfa að láta loftstrauma leika um kok sér,“ skrifaði leigubílstjórinn. En hann skrifaði víst meira. Það fáum við aldrei að lesa.

Velvakandi skrifaði eftirfarandi undir yfirskriftinni „Illa prenthæft“:

Rétt er þó, að sjónarmið hans séu birt, enda hefur Velvakandi svipaða reynslu úr kvikmyndahúsum, þar sem fólk hefur hóstað og ræskt sig og gusað fúlum anda aftan í hálsinn á honum,“ skrifaði Velvakandi til að rökstyðja þá ákvörðun að birta ekki bréf bílstjórans í heild.

Allt er þegar þrennt er

Það stefnir í að greinarnar um „starf leigubílstjórans“ verði þrjár talsins. Í þeirri þriðju og síðustu verður fjallað um ólíkan bakgrunn leigubílstjóra, sveitaböll og skoðanir bílstjóra á bíltegundum! Og ef til vill fleira.

[Fyrst birt veturinn 2021]

Þessu tengt: 

Starf leigubílstjórans fyrr og nú: Fyrsti hluti

Starf leigubílstjórans: Þriðji og síðasti hluti

Stórkostleg saga Eddu Björgvins af leigubílstjóra

Hvað finnst þér, lesandi góður? Smelltu hér til að skapa umræður við Facebookfærslu þessarar greinar! Og endilega láttu þér „líka“ við okkur á Facebook til að missa ekki af fréttum úr bílaheiminum.